17. yüzyıl Hive hanlarından Ebulgazi Bahadır Han'ın bilinen iki eseri vardır: Şecere-i Terakime ve Şecere-i Türk(î). Birincisinde Oğuz-Türkmen tarihi, ikincisinde kendi dönemine kadar genel Türk tarihi anlatılır. Türk dünyasının geçmişinde geçmişinde üç hükümdarın kaleme aldığı tarihi eserler tarih alanında dünyaca tanınmaktadır. Bunlardan biri büyük emir Temür'ün torunu Zahirüddin Muhammed Babür (1506-1530) tarafından yazılan "Babürname" (1518/19-1530) olup ansiklopedik bir hatırattır. Diğeri Harezimşah Ebulgazi Bahadır Han'ın (1643- 1663/1664) yazdığı Şecere-i Türk ve Şecere-i Terakime eserleridir. Büyük emir Temür soyundan Mirza Uluğbek'in yazdığı "Dört Milletin Tarihi" adlı eseri de bu önemli eserler arasında yer almaktadır.
Özbekistan'da geçen hafta yayımlanan bir haber yazısından, Şecere-i Türk'ün yeni bir nüshasının bulunduğu öğrenildi. Nüshanın hikâyesi kısaca şöyle:
Özbekistan'da geçen hafta yayımlanan bir haber yazısından, Şecere-i Türk'ün yeni bir nüshasının bulunduğu öğrenildi. Nüshanın hikâyesi kısaca şöyle:
Geçtiğimiz ay "Özbekistan Tarihi" adlı televizyon kanalında tarih doktoru Hilale Nezirova, Ebulgazi Bahadır Han ve eserlerinin önemi üzerine konuşur.
Programı Harezim bölgesind bulunan Gürlen kasabasından Metyusuf Salimov adlı bir vatandaş da seyretmektedir. Dedesinden kendisine kalan ve adını bildiği bu eserin çok önemli bir kitabın nüshası olduğunu bu programı dinleyince idrak eder.
Programdan sonra televizyon kanalıyla iletişime geçerek Hilale Hanıma ulaşır ve elinde böyle bir elyazması olduğunu bildirir.
Hilale Hanım birkaç meslektaşıyla kendi aralarında özel bir komisyon kurarak Taşkent'ten Harezim bölgesine, Gürlen'e giderler ve Metyusuf Bey'le görüşürler. Eseri incelerler. Gerçekten de Şecere-i Türki'nin elyazması ve tam nüshasıdır.
Hilale Hanım 15 Eylül 2022 tarihinde oyina.uz haber portalından bilim dünyasına yeni nüshanın müjdeli haberini duyurur.
Bu haber sayfasında verdiği bilgiye göre nüsha üzerine karşılaştırmalı bir çalışma başlatmışlar (İlk etapta Taşkent nüshalarıyla karşılaştıracaklarmış.) Esere "Gürlen Nüshası" adı verilmiş. Elyazması nüsha nestalik hatla yazılmış.
Kaynak: https://oyina.uz/kiril/
Kaynak: https://oyina.uz/kiril/
